I විමලධර්මසූරිය රජුට කුණුහරුප කී ලන්දේසි අද්මිරාල් - ඉතිහාසයේ අප්‍රකට කතා 03

I විමලධර්මසූරිය රජතුමා

ඔස්ට්‍රියාවේ දොන් ජුවන් නමින් බෞතිස්ම ලබලා පෘතුගීසීන් යටතේ වැඩුණු උඩරට රදළ ප්‍රභූවරයෙක් වගේම උඩරට පාලක කරලියැද්දේ බණ්ඩාරගේ ප්‍රධාන අමාත්‍යවරයා වුණු වීරසුන්දර බණ්ඩාරගේ පුතා කොනප්පු බණ්ඩාර 1592 උඩරට බලා පිටත් වුණේ සීතාවක රාජසිංහ රජතුමාට එරෙහිව කන්ද උඩරට පෘතුගීසි හිතවත් පාලනයක් ඇති කරලා සීතාවක බලය මර්දනය කරන්න.

මේ යටතේ උඩරට සිටි පාලක කරලියැද්දේ බණ්ඩාර රජතුමාගේ බෑණා වූ දොන් පිලිප් හෙවත් යමසිංහ බණ්ඩාර උඩරට රජු විදිහට පෘතුගීසින් ප්‍රකාශයට පත් කරනවා. ඒ වුණත් ක්‍රමයෙන් දෙවනගල රතනාලංකාර හාමුදුරුවෝ වගේම නායක භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ ආශිර්වාදයත් උඩරට රදළ ප්‍රභූවරුන්ගේ සහයත් ලබාගන්න කොනප්පු බණ්ඩාර  යමසිංහ බණ්ඩාරව බලයෙන් පහ කරනවා. මේ සම්බන්ධ ප්‍රකට කතාව වෙන්නේ කොනප්පු බණ්ඩාර යමසිංහ බණ්ඩාරට වසදීලා ඝාතනය කළා කියන එක.

ඊට පස්සේ උඩරට පාලකයා බවට පත් කරන්නේ යමසිංහ බණ්ඩාරගේ පුතා වුණු දොන් ජුවන්. ඒත් මේ කුමාරයා බොහොම ලාබාල වියේ සිටි අයෙක්. මේ වගේ තත්වයක් තුළ කොනප්පු බණ්ඩාරගේ කැරලි, ආහාර හිඟය, සිංහලයන් නව රජුට පක්ෂපාතී නොවී මියයාම වගේ කරුණුත් එක්ක පෘතුගීසීන් මේ කුමාරයාත් එක්ක මන්නාරමට පසු බසිනවා. මේ කුමාරයට මොකද වුණේ කියන කතාව ඉදිරි දවසක ඉතිහාසයේ අප්‍රකට කතා තුළින්  කියන්නම්

මේ වගේ අරාජික තත්වයක් ඇතුළේ කොනප්පු බණ්ඩාර 1592 දී විමලධර්මසූරිය නම්න් උඩරට රජවෙනවා. තමන්ගේ රාජ්‍යත්වය නීත්‍යානුකූල උරුමයකින් තහවුරු කරගන්න එතුමාට පුලුවන් වෙන්නේ 1594 දන්තුරේ සටනින් පෘතුගීසින් සමූලඝාතනය කරලා උඩරට නියම උරුමක්කාරිය වුණු කරලියැද්දේ බණ්ඩාර රජතුමාගේ දියණිය වුණු කුසුමාසන දේවිය හෙවත් දෝන කතිරිනාව ලබාගෙන සරණ පාවා ගැනීමෙන්.

දළදාව මහනුවරට වඩමවා ගෙන දළදා මැදුරක් කරවලා තැන්පත් කරවීමෙන් මහජන පිළිගැනීම තමන්ගේ රාජ්‍යත්වයට ලබාගත්තා වගේම රජතුමා කන්ද උඩරට ස්ථාවරත්වයට ආර්ථික අංශය දියුණු කිරීම, හමුදා සංවිධානය තර කිරීම, ආගමික අනුග්‍රහ කිරීම වගේ කරුණු කාරණා කළ බවත් කියවෙනවා.

පෘතුගීසීන් සම්බන්ධව රජතුමාගේ ප්‍රතිපත්තිය සකසද්දී රජතුමා තේරුම් අරන් හිටියේ තමන්ට තනිවම පෘතුගීසීන් පරද්දන්න බැරිවග. නාවුක හමුදාවක් නොමැතිවීම කන්ද උඩරටට තිබුණු මූලික අඩුවක් වුණා. ඒ නිසා උඩරටට හානියක් නොවන තාක් පහතරට පෘතුගීසින්ට නිදැල්ලේ ඉන්නට හැරීමත්, පෘතුගීසීන් කන්ද උඩරට ආක්‍රමණය කරනවා නම් පහතරට කැරලි ඇතිකරවීමෙන් හරි කන්ද උඩරට ආසන්නයේ වුණු පෘතුගීසී පළාත්වල මිනිසුන් ලවා පෘතුගීසින්ට හානි පැමිණවීමෙන් රජතුමා ඒවා වැළැක්වූවා.

ඒ වගේමයි හැකිතාක් සටන් මග හැරීම හෝ කල් දැමීම රජතුමා කළෙත් තමන්ගේ යුධ ශක්තිය සම්බන්ධව මනා අවබෝධයක් තිබුණු නිසා

 I විමලධර්මසූරිය රජු හා ලන්දේසි අද්මිරාල් ස්පිල්බර්ජන් හමුව

කොහොම නමුත් පෘතුගීසීන් පලවා හැරීමට වෙනත් විදේශ ජාතියක සහය ලබාගන්න රජතුමාගේ වුණු අපේක්ෂාව නිසාම 1602 මැයි 31 වෙනිදා ලන්දේසි ජාතික අද්මිරාල්වරයෙක් වුණු ජොරිස් වාන් ස්පිල්බර්ජන් ඇතුළු පිරිස මඩකලපුවට ගොඩ බැහැලා උඩරටට ගිහින් රජතුමාව මුණ ගැහෙනවා. ස්පිල්බර්ජන්ව රජතුමා සාදරයෙන් පිළිගන්නවා වගේම වෙළෙඳාම සම්බන්ධවත් යුද ආධාර සම්බන්ධවත් සාකච්ඡා පැවැත්වෙනවා.

ස්පිල්බර්ජන් මේ කටයුතුවලින් පස්සේ නැවත ලංකාවෙන් පිටත් වීමත් එක්කම නොවැම්බර් 28 ලන්දේසි උප අද්මිරාල්වරයෙක් වුණු සීබෝල් ද වාර්ට් තවත් පිරිසක් එක්ක ලංකාවට ඇවිත් උඩරටට ගිහින් රජතුමාව මුණ ගැහිලා සාකච්ඡා පවත්වනවා

ලන්දේසි උප අද්මිරාල් සීබෝල් ද වාර්ට් ලංකාවට පැමිණීම

ඒ පාර පිටත්වෙලා ගිය වාර්ට් නැවත වරක් 1603 දී මැයි නැවත ලංකාවට එනවා. ඒ අවස්ථාවේදී රජතුමා මැණික්කඩවර පෘතුගීසින්ට එරෙහි සටනක නියැලිලා ජයග්‍රාහීව මඩකළපුවට එනවා වාර්ට්ව හමුවෙන්න. මෙ අතරවාරයේ පෘතුගීසී නැව් කීපයක් අල්ලා ගන්න වාර්ට් ඇතුළු පිරිස සමත්වුණු නිසා රජතුමා වාර්ට්ට නියම කරනවා ඒ යාත්‍රා සහ ඒවායේ සිට අල්ලා ගත්තු පෘතුගීසින් නිදහස් කරන්න එපා කියලා.

ඒත් රජතුමා මඩකළපුවට එද්දී අල්ලාගත්තු පෘතුගීසි සිරකරුවන් වාර්ට් නිදහස් කරලා තිබුනු නිසා රජතුමා වාර්ට් සමඟ කෝපයෙන් ඉන්නේ. රජතුමා වාර්ට හමුවෙන අවස්ථාවේ වාර්ට් හුඟක් බීමතින් ඉන්නේ. වාර්ට් මේ අවස්ථාවේ රජතුමාට තමන්ගේ නැවට එන්න කියලා කීපවරක්ම ආරාධනා කළත් රජතුමා ඒක ප්‍රතික්ෂේප කරනවා.

ඒ නිසා වාර්ට් කියනවා රජතුමා නැවට එන්නේ නැති නිසා පෘතුගීසීන් මර්දනයට තමන් උදව් දෙන්නේ නැහැ කියලා. පස්සේ රජතුමා කියනවා වාර්ට් කලින් පොරොන්දු වුණු විදිහට ගාල්ලට ගිහින් පහරදීම කරන්න කියලා.

ඒ වගේම තමන්ගේ ඥාති සොයුරා වුණු සෙනරත් කුමාරයා කඩවත් නිරීක්ෂණයට පිටත් වෙලා නිසා අග බිසව සිටින්නේ තනියම නිසා තමන් හැකි ඉක්මණින් උඩරටට යායුතුබවත් ඊට පසුව තමන්ගේ සේනාත් අරගෙන ගාල්ලට එන්නම් කියලා. [ඒ ප්‍රකාශයෙන් ඒ වෙද්දි විමලධර්මසූරිය රජතුමා සහ ඥාති සොයුරු සෙනරත් කුමාරයා උඩරට පවතින විවාහ සිරිතක් වන "එකගෙයි කෑම" කළ බවයි පෙනෙන්නේ]

මේ වෙලාවේ සුරා මතින් සිහි විකල් කරගෙන හිටිය ලන්දේසි උප අද්මිරාල සීබෝල් ද වාර්ට් කියනවා "අග බිසවට මිනිහෙකුගෙන් හිඟයක් වෙන එකක් නැහැ" කියලා.

වාර්ට් තමන්ගේ අගබිසවට කරපු අසභ්‍ය ප්‍රකාශයත් තමන්ගෙ අණට අකීකරු වීමත් කියන කරුණු නිසා කෝපයට පත් වෙන I විමලධර්මසූරිය රජතුමා තමන්ගේ නිලමේවරුන්ට අණ කරනවා " මේ බල්ලා බැඳ දමවු"  කියලා.

එහෙම කියලා රජතුමා එතනින් බැහැර වීමත් එක්කම වාර්ට් තමන්ගේ තුවක්කුවත් අරන් කාමරයෙන් පැනලා යන්න ගියත් නිලමේවරුන් හතර දෙනා වාර්ට්ව අල්ලා ගන්නවා. වාර්ට් තමන්ගේ කඩුව අරන් එතන කලබල කරන්න වීමත් එක්ක නිලමේවරුන් වාර්ට්ගේ බෙල්ල කපා මරා දානවා

උඩරට නිලමේවරුන් විසින් ලන්දේසි උප අද්මිරාල් සීබෝල් ද වාර්ට්ව මරා දැමීම

හැමෝම මේ සිදුවීම් රජතුමාට කියන්න බිය වුණත් අවසානයේදී ඒ ගැන දැනුවත් කරන්න ඕනේ නිසා ඌවේ කුමාරයා ඒ ගැන රජතුමාට කියනවා. ඒ වෙලේ රජතුමා අහනවා ඇයි තමන් කියපු විදිහට සිරභාරයට ගත්තේ නැත්තේ කියලා. ඒකට ඌවේ කුමාරයා කියනවා වාර්ට් කඩුව ඇදගත්ත නිසයි මරාදැම්මේ කියලා.

පස්සේ රජතුමා ඒ ගැන පසුතැවිලි වෙලා කියනවා " එහෙම නම් හාම්පුතාට අත්වුණු ඉරණම අනිත් අයටත් අත්විය යුතුයි. ඒ නිසා අනිත් අයවත් මරා දමන්න" කියලා. ඒ යටතේ ලන්දේසින් 50 ක් විතර සිංහල හේවායේ මරාදමනවා. සමහර අය නැව්වලට් පීනාගෙන ගිහින් ජීවිතේ බේරගන්නවා. අභය දානය ලබපු අයිසැක් ෆ්ලේවියර් කියන ලන්දේසී ජාතිකයා රාජ සේවයට එක් වෙනවා

මේ සිද්ධියට කිසියම් හේතුවක් ඇති කියලා හිතලා ලන්දේසි නැව්වල කපිතාන්ලා රජතුමාට හසුනක් එවනවා. රජතුමා ඒ හසුනට පිළිතුරු විදිහට එවනවා 

Que bebem vinho ho noa. Dues fes justica, se quisiere pas, pas; se quires guerra, guerra

"සුරා බොන්නා හොඳ නැත, දෙවියන් වහන්සේ යුක්තිය ඉෂ්ට කොට තිබේ. ඔබට ඕනෑ සාමය නම් එය එසේ වනු ඇත. අවශ්‍ය යුද්ධය නම් එය ද එසේ වනු ඇත" කියලා.

රජතුමා ඊට පස්සේ මහනුවට බලා පිටත් වෙනවා. කෙසේ නමුත් ලන්දේසීන් මළ සිරුරු මිහිදන් කරන්න වගේ අවසර ලැබුණත්, ඊට පසුවත් සාකච්ඡා පැවතුණත් කලින් කියපු සිද්ධිය නිසා ලන්දේසීන්ගේ උදව්වෙන්  පෘතුගීසි බලය මර්දනය කරන්න රජතුමා ගන්න උත්සහය අසාර්ථක වෙනවා


ප.ලි.: කුංකුණාවේ හාමුදුරුවන්ගේ බිත්තර වැළැඳූ කතන්දරය, ලෙව්කේ දිසාවෙගේ ගෙදර දානයට වැඩිය හැටි සහ කුංකුණාවේ හාමුදුරුවෝ සරණංකර සඟරජ හිමියන් බේරගත්තු හැටි ගැන කතා ඊළඟ post එකෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්න